Το στριφνό βιβλίο (ΕΣΕΙΣ ΘΑ ΤΟ ΚΑΝΑΤΕ ΑΥΤΟ;)

Βαριά με κατατρέχει εμμονή με το θέμα της παλικαροσύνης. Αυτό που λέμε ανδρισμός. Όχι του ανδρισμού που δείχνει ο ισχυρός στον αδύναμο. Αλλά το θάρρος, η υπερηφάνεια (η σωστή) και η επιμονή κάποιου ατόμου (είτε είναι άντρας είτε γυναίκα) στο δίκαιο. Το παλικάρι ή η παλικαρού (όπως θα λέγανε στην Κρήτη) κάνει κάποιες συγκεκριμένες δράσεις. Υπάρχει μια συγκεκριμένη ψυχολογική γεύση σε αυτό. Μια μυρωδιά που δεν περιγράφεται. Ένας κραδασμός που τραντάζει και δονεί μέχρι τα μύχια βάθη της συνείδησης (της όποιας έχουμε ακόμα).

Το να περιγράψεις αυτό το πράγμα είναι σχεδόν αδύνατο. Μοιάζει με την προσπάθεια να περιγράψεις τι αισθάνεσαι μπροστά σε ένα μεγαλειώδες ηλιοβασίλεμα σε κάποιον που δεν έχει δει ποτέ ούτε τον ήλιο. Μπορεί όμως να βρεθούν μερικές παραβολές. Κάποια πράγματα είναι καλά παραδείγματα της συγκεκριμένης έννοιας:

-Ο λαϊκός ποιητής λέει στον μάγκα: «Μη βαροχτυπάς τα ζάρια, όσοι είναι παλικάρια την ζωή τους την περνούν στις σκαλωσιές». Όσοι είναι παλικάρια θυσιάζονται εκπληρώνοντας τις υποχρεώσεις τους.

Εσείς θα το κάνατε αυτό; 

-Το 1897 ο στόλος των τότε μεγάλων δυνάμεων άρχισε να βομβαρδίζει το φρούριο που κατείχαν οι Κρήτες. Είχαν σκοπό να πνίξουν την επανάσταση. Όταν μία οβίδα θρυμμάτισε τον ιστό της σημαίας ο Καγιαλεδάκης την πήρε και όρθιος στο τείχος την ύψωσε με κοντάρι το σώμα του. Τότε οι ναύαρχοι (προς τιμήν τους) διέταξαν άμεση παύση του βομβαρδισμού και σάλπαραν ενώ τα πληρώματα ζητωκραύγαζαν και χειροκροτούσαν. Στην Ευρώπη ξέσπασε «θύελλα» όταν μαθεύτηκε το γεγονός. Σήμερα βέβαια θα τον σκότωνε τσάκα τσάκα κάποιος επαγγελματίας σκοπευτής (που απλά θα έκανε την δουλειά του) και τα κανάλια θα σιωπούσαν, αλλά τέλος πάντων…

Εσείς θα το κάνατε αυτό;

-Η κόρη κεντάει σκουτιά και ο ερωτευμένος, γιος του βασιλιά, της τα ζητάει για όσα χρήματα αυτή θέλει. «Για να την θυμάται τις βραδιές που δεν κοιμάται». Και εκείνη υπερήφανη και ανυπότακτη δεν εντυπωσιάζεται από τα ασκέρια που τον συνοδεύουν ούτε από τα χρυσά του νομίσματα. Αντίθετα «αγοράζει» τον πρίγκιπα. Του τα δίνει τζάμπα «αν ορίσει πιο σιμά και την φιλήσει».

Εσείς θα το κάνατε αυτό;

-Αγγελιοφόροι βγαίνουν από το Αρκάδι. Σπάνε τον εχθρικό κλοιό και ζητούν βοήθεια. Οι υπόλοιποι Κρήτες όμως δεν μπορούσαν να βοηθήσουν. Και αυτοί έσπασαν πάλι τον κλοιό και φέρανε τα άσχημα μαντάτα στους αποκλεισμένους. Και την άλλη μέρα πέθαναν μαζί τους.

Εσείς θα το κάνατε αυτό;

-Το παλικάρι στο παλιό ριζίτικο ζητάει από την μάνα του να φιλοξενήσει τους συγγενείς και φίλους που θα έρθουν. Να τους βάλει να φάνε και να κοιμηθούνε για να ξεκουραστούν. Και μόνο την άλλη μέρα, την ώρα που θα φεύγουνε, ξεκούραστοι πια, να τους πει ότι ο γιος της σκοτώθηκε. Παλικάρι γιος και παλικάρι μάνα.

Εσείς θα το κάνατε αυτό;

-Και τέλος ο Διγενής (σε τραγούδι της τάβλας) ψυχορραγεί τρομερός και ακατάβλητος. Και ψάχνει τρόπο, σε αυτή την κατάσταση, να ανέβει στον ουρανό. Και «να δώσει σείσμα τ’ ουρανού». Να κουνήσει το σύμπαν.

Εσείς θα το κάνατε αυτό;