Τα πράγματα δεν είναι ΠΟΤΕ έτσι όπως φαίνονται.
Κάποτε ένας αστρονόμος είπε: «Ερεύνησα από την μια άκρη στην άλλη το σύμπαν με το τηλεσκόπιό μου. Πουθενά δεν βρήκα τον Θεό». Και κάποιος βιολιστής του απάντησε: «Και εγώ πήρα το βιολί μου και εξέτασα κάθε κομμάτι του και κάθε χορδή του. Πουθενά δεν βρήκα μουσική». Μη διαβάσετε τις επόμενες σελίδες με τον τρόπο που θα τις διάβαζε ο αστρονόμος.

30 Ιανουαρίου 2009

Περί Θεοῦ, Ἐπιστήμης καί Πεποιθήσεων

Ἡ λέξη πεποίθηση βγαίνει ἀπό τό πέποιθα (ἔχω πειστεῖ). Σημαίνει ὅτι θεωρῶ κάτι σάν σωστό χωρίς νά ἔχω ἀποδείξεις γιά αὐτό. Ἔτσι πολύ σωστά λέμε «οἱ πολιτικές πεποιθήσεις» κλπ. Ὁ ὅρος ἔχει μπερδευτεῖ στά νεοελληνικά μέ τήν λέξη πίστη ἡ ὁποία ἐμπεριέχει καί τίς ἔννοιες ἐμπιστοσύνη, ἐγγύηση, διαβεβαίωση.
Ἔτσι ὑπάρχουν δυό παρόμοιες λέξεις μέ νοήματα πού ἔχουν μπερδευτεῖ. Ἡ λέξη πεποίθηση σημαίνει «ἔχω πειστεῖ γιά κάτι», ἐνῶ ἡ λέξη πίστη σημαίνει «ἔχω ἀποδείξεις γιά κάτι». Ἔχω τήν πεποίθηση ὅτι ὑπάρχουν ἐξωγήινοι γιατί δέν μπορῶ νά τό ἀποδείξω. Ὅμως γιά τό ἄν ἡ φωτιά καίει ἔχω πίστη, γιά τόν ἁπλούστατο λόγο ὅτι ἔχω καεῖ καί ἔχω ἀποδείξεις ἐπί τοῦ θέματος, οἱ ὁποῖες ἐπιπλέον μποροῦν νά ἐπιβεβαιωθοῦν. Ὅμως πολλές φορές (πρόκειται γιά τόν κακό δαίμονα τῆς γλώσσας μας) χρησιμοποιοῦμε τήν λέξη πίστη καί γιά τίς δυό ἔννοιες.

Ἡ διαμάχη γιά τήν ὕπαρξη ἤ ὄχι τοῦ Θεοῦ ἦταν πάντοτε ἔντονη. Ἀπό τήν ἐποχή ὅμως πού ἡ Ἐκκλησία ἔχασε (εὐτυχῶς) τήν δύναμη νά καίει τούς ἀντιφρονοῦντες, ἡ διαμάχη αὐτή ἔγινε ἀκόμα ἐντονότερη. Σέ πρόσφατη καταχώρησή του, ἕνας φίλος ἰσχυρίζεται ὅτι ὁ θεός δέν μπορεῖ νά παραβεῖ τούς φυσικούς νόμους κάνοντας θαύματα καί ὡς ἐκ τούτου δέν ὑπάρχει. Ἄν καταπατηθεῖ ἤ ἀλλάξει ἕνας φυσικός νόμος τότε τό σύμπαν μέ τήν μορφή πού ξέρουμε θά καταρρεύσει. Ἡ συλλογιστική εἶναι ὅτι δέν εἶναι δυνατόν ὁ δημιουργός νά δεσμεύεται ἀπό τό δημιούργημά του.
Ἐγώ ἀπό τήν μεριά μου ἀντιπαρέθεσα-συμπλήρωσα τά παρακάτω:
-Πῶς ξέρουμε ὅτι αὐτό ποῦ ἀποκαλεῖται θαῦμα δέν εἶναι ἡ λειτουργία ἑνός νόμου ὁ ὁποῖος μας εἶναι ἀκόμη ἄγνωστος; Τά ἔντομα ποῦ περπατᾶνε ἐπάνω στό νερό παραβιάζουν τόν νόμο τῆς βαρύτητας;
-Οἱ ἐρευνητές τῆς ΝΑΣΑ ἔχουν ἐπιτύχει ἤδη ἕνα 2% μείωση βάρους σέ ἀντικείμενα μέ τήν χρήση συσκευῶν ἀντιβαρύτητας. Σχετικές ἀναφορές βγῆκαν καί στίς ἐφημερίδες. Φυσικά τά πειράματα συνεχίζονται.
-Ὑπάρχει τό φαινόμενο τῆς ἀνάστροφης βαρύτητας στόν δρόμο στήν Πεντέλη. Κανένας δέν θά μπορέσει νά πεῖ ὅτι ὁ δρόμος δέν ἔχει ΑΝΑΠΟΔΗ ΒΑΡΥΤΗΤΑ ἄν βέβαια πάει ἐπί τόπου γιά νά δεῖ τί συμβαίνει. Ἐγώ προσωπικά τό ἔχω κάνει. Καί ἐπειδή τό αὐτοκίνητο «προτιμάει» νά κυλάει πρός τήν ἀνηφόρα, αὐτό δέν σημαίνει ὅτι ὑπάρχει θεός, ὅτι δέν ὑπάρχει βαρύτητα καί ὅτι καταρρέουν οἱ φυσικοί νόμοι. Σημαίνει ἁπλά ὅτι ἔχουμε ἀκόμα πλήρη ἄγνοια γιά τούς φυσικούς νόμους.
-Τό πρότυπο κιλό ἔχει «ἀδυνατίσει»: Ὁ φυσικός Richard Davis τοῦ Διεθνοῦς Γραφείου Μέτρων καί Σταθμῶν στίς Σέβρες τῆς Γαλλίας, ἀνέφερε ἀπώλεια 50 μικρογραμμαρίων σέ σχέση μέ τήν ἀρχική του μάζα. Ἡ μείωση τῆς μάζας του προτύπου ἀπό τήν κατασκευή του πρίν ἀπό 118 χρόνια ἔγινε ἀντιληπτή ἐπειδή ὁ κύλινδρος συγκρίνεται μέ δεκάδες ἀντίγραφά του πού φυλάσσονται σέ ἄλλα μέρη τοῦ κόσμου. «Τό μυστήριο εἶναι ὅτι ὅλα τά ἀντίγραφα κατασκευάστηκαν ἀπό τό ἴδιο ὑλικό, καί πολλά φτιάχτηκαν ταυτόχρονα καί φυλάχτηκαν στίς ἴδιες συνθῆκες, ἀλλά οἱ μάζες τούς σταδιακά ἀποκλίνουν μέ ἀργό ρυθμό», παρατήρησε ὁ Richard Davis. Δέν διαθέτουμε μία ἱκανοποιητική ἐξήγηση γι' αὐτό. Δέν εἶναι ξεκάθαρο ἄν τό πρωτότυπο εἶναι ἐλαφρύτερο ἤ ἄν τά ἐθνικά πρότυπα βάρυναν».

Τά παραπάνω στοιχεῖα δείχνουν ὅτι ὑπάρχουν «παράλογα» (ἀπό τήν ἄποψη τῆς φυσικῆς) φαινόμενα, ἀλλά βέβαια τό σύμπαν δέν ἔπαθε ἀπολύτως τίποτε ἀκόμα.
Ἐπιπλέον θά ἤθελα νά προσθέσω δυό ἀκόμη ἐρωτήσεις γιά ὅλους:
-Πῶς ξέρουμε ὅτι κάποτε ἡ ἀνάπτυξη τῆς ἐπιστήμης δέν θά φτάσει στό ἀποδεδειγμένο συμπέρασμα ὅτι δέν ὑπάρχει θεός;
-Πῶς ξέρουμε ὅτι κάποτε ἡ ἀνάπτυξη τῆς ἐπιστήμης δέν θά φτάσει στό ἀποδεδειγμένο συμπέρασμα ὅτι ὑπάρχει θεός;
Τελικά ὅλα καταλήγουν σέ μία γενική ἐρώτηση:
-Πῶς ξέρουμε ὅτι αὐτό ποῦ θεωροῦμε σάν σωστό, δέν θά ἀποδειχθεῖ στό τέλος λάθος;
Πάντως ἡ προσωπική μου ἄποψη (ἡ πεποίθησή μου πιό σωστά) εἶναι ὅτι δέν ὑπάρχει περίπτωση νά μπορέσει κάποτε ἡ ἐπιστήμη νά ἀποδείξει τήν ὕπαρξη ἤ ὄχι τοῦ θεοῦ.
Περιμένω τήν ἄποψή σας ἐπί τοῦ θέματος.