Κυκλοφοράνε σήμερα διάφορες κατασκευές που γλυτώνουν κάποια ποσότητα θερμότητας. Αλλά όμως δεν σας λύνουν τελείως το πρόβλημα του ανοιχτού τζακιού. Επιπλέον κοστίζουν πάνω από τα μισά χρήματα που θα ξοδεύατε για να φτιάξετε ένα αξιοπρεπές τζάκι. Για παράδειγμα ξεκινάνε από τα 200 περίπου ευρώ. Και έχετε το πρόβλημα να βάζετε μπαλαντέζες και να ακούτε τον ανεμιστήρα, ο οποίος ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ να είναι αθόρυβος.
Στην αγορά μπορείτε να βρείτε ξυλόσομπες με τα ίδια λεφτά και χωρίς ανεμιστήρες και όλη αυτήν την κακάσχημη κατασκευή που πρέπει να βάλετε στο σαλόνι σας. Θα κάνουν καλύτερη δουλειά με πολύ λιγότερη φασαρία και χωρίς καμία κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος.
Αν πιάνουν λίγο τα χέρια σας, αξίζει τον κόπο και το χρήμα να απαλλαγείτε από το παλιό τζάκι που είναι μόνο θεωρία και να το μετατρέψετε σε «ενεργειακό» και χρήσιμο.
Στην εικόνα βλέπετε το σχέδιο ενός απλού τζακιού. Μπορεί να είναι μισοστρόγγυλο, γωνιακό, τετράγωνο ή ότι άλλο σχήμα υπάρχει. Αλλά πάντοτε θα έχει ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά:
α) Εστία με πυρότουβλα.
β) Τσιμεντένιο τελάρο. Ανάλογα με το σχήμα του τζακιού είναι συνήθως παραλληλόγραμμο, τρίγωνο ή μισο-στρόγγυλο.
γ) Τσιμεντένιος κώνος.
δ) Τάμπερ. Πάνω από το τάμπερ συνδέεται ο αλουμινένιος σωλήνας που φτάνει μέχρι την καπνοδόχο στο ταβάνι. Πρέπει να αντικατασταθεί με ανοξείδωτο σωλήνα.
Εδώ βλέπετε το απλό σχήμα ενός φθηνού ανοιχτού τζακιού. Οι αριθμοί αντιστοιχούν στην προηγούμενη εικόνα.
Έτσι θα πρέπει να είναι το σχεδιαζόμενο αποτέλεσμα.
Αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να γκρεμίσετε και να πετάξετε όλα όσα δεν χρειάζονται και να τοποθετήσετε μέσα στην εστία του παλιού τζακιού μία «κασέτα». Πρόκειται για μία μαντεμένια εστία με πόρτα. Μοιάζει με τις ξυλόσομπες και θα μπορούσε να τοποθετηθεί και σε ανοιχτό μέρος, αλλά πρέπει να κρυφτούν οι γύρω πλευρές της επειδή είναι άσχημες στην εμφάνιση. Η διαδικασία είναι απλή αλλά θέλει αρκετή δουλειά:
1) Πρώτα-πρώτα γκρεμίζετε την πρόσοψη. Συνήθως είναι φτιαγμένη με τούβλα και σοβαντισμένη. Αν τυχόν είναι από γυψοσανίδα θα έχετε λιγότερη δουλειά γιατί η γυψοσανίδα είναι λεπτή και ελαφριά.
2) Μόλις γκρεμίσετε την πρόσοψη θα δείτε μία πανάθλια αλουμινένια σωλήνα. Την βάζουν επειδή είναι φτηνή και το πιθανότερο είναι ότι ήδη θα έχει τρυπήσει. Η σωλήνα ενώνει το τάμπερ (δ) με την καμινάδα στην οροφή και μεταφέρει τον καπνό από το τζάκι στην καμινάδα. Αφαιρέστε την και αυτήν.
3) Σπάστε και πετάξτε τον τσιμεντένιο κώνο (γ) που στηρίζει το τάμπερ. Φυσικά θα πετάξετε και το τάμπερ, γιατί είναι πια άχρηστο.
4) Τώρα βλέπετε το παραλληλόγραμμο κομμάτι (β). Πρόκειται για το τσιμεντένιο τελάρο, επάνω στο οποίο στηριζόταν ο κώνος, και το οποίο δημιουργούσε την βάση της πρόσοψης. Ξεκολλήστε το. Θα φύγει εύκολα γιατί μόλις που το στερεώνουν επάνω στα πυρότουβλα της εστίας. Εδώ θα χρειαστείτε λίγη βοήθεια γιατί είναι αρκετά βαρύ για να μεταφερθεί από ένα άτομο, εκτός και είναι σε πολύ καλή φυσική κατάσταση. Βάλτε το στην άκρη.
5) Τοποθετήστε μέσα στην εστία την «κασέτα» που αγοράσατε. Υποτίθεται ότι έχετε μετρήσει και πήρατε το κατάλληλο μέγεθος. Διαφορετικά μετρήστε τώρα που είναι ανοικτό το μέρος και μπορείτε να έχετε εύκολη πρόσβαση.
6) Κολλήστε στον τοίχο κάποιο φύλλο μόνωσης για να μην χάνετε θερμότητα προς την εξωτερική πλευρά του τοίχου. Θα μονώσετε το κρυφό κομμάτι που δεν φαίνεται και οριοθετείται από τα ίχνη του γκρεμίσματος που κάνατε.
7) Τοποθετήστε τώρα στην θέση της την παραλληλόγραμμη τσιμεντένια βάση που αφήσατε στην άκρη προηγουμένως. Βάλτε λίγο τσιμέντο για να μην κουνάει.
8) Συνδέστε την νέα ανοξείδωτη σωλήνα στην «κασέτα» και στην καμινάδα. Αυτή η δουλειά μπορεί να γίνει με ειδικό τσιμέντο μεγάλης θερμοκρασίας. Πρέπει να προσέξετε σε αυτό το σημείο. Φροντίστε να μην αφήσετε κάποια χαραμάδα, γιατί ίσως να σας καπνίζει από εκεί όταν ανάβετε το τζάκι.
9) Όταν κάνετε την σύνδεση της καμινάδας, βάλτε μέσα στο τζάκι πολλά ξύλα και ανάψτε το. Θα πυρώσει και θα κάψει τα βιομηχανικά λάδια με τα οποία είναι πασαλειμμένο. Επίσης όταν σταματήσει ο καπνός του λαδιού θα ελέγξετε μήπως η καμινάδα σας έχει κάποια διαρροή. Αν υπάρχει κάποια χαραμάδα κλείστε την με το ειδικό τσιμέντο.
10) Κόψτε την νέα πρόσοψη από την γυψοσανίδα που θα αγοράσετε. Σημαδεύετε στην μία πλευρά με μολύβι και χαράζετε το χαρτί με έναν κόφτη. Η γυψοσανίδα θα κοπεί «σαν αγγούρι» με τρόπο παρόμοιο με αυτόν που κόβεται το τζάμι όταν χαραχτεί με διαμάντι. Ανοίξτε διακοσμητικές θυρίδες στα κατάλληλα σημεία για να βγαίνει έξω ο ζεστός αέρας. Ρωτήστε στα μαγαζιά που πουλάνε αυτά τα είδη. Συνήθως θα βρείτε θυρίδες στα λευκοσιδηρουργεία που φτιάχνουν με λαμαρίνες κουτιά, μπουριά, και διάφορα άλλα αντικείμενα. Έπειτα ανοίξτε τρύπες στην γυψοσανίδα στις ακριβείς διαστάσεις. Θα κολλήσετε στο τέλος τις θυρίδες με λίγη σιλικόνη. Φυσικά μπορείτε να αφήσετε την απλή τρύπα, αλλά δεν θα είναι τόσο ωραία.
11) Κολλήστε την γυψοσανίδα στην θέση της βάζοντας γύρω πολλή σιλικόνη. Πρέπει να κλείσει καλά για να μην περνάει ο αέρας. Δεν θα συμβεί τίποτε σπουδαίο, αλλά θα σας μαυρίζει εκείνο το σημείο με τρόπο παρόμοιο με αυτόν που μαυρίζει ο τοίχος πάνω από το σώμα του καλοριφέρ.
12) Μπορείτε να βάλετε ξύλο για να φτιάξετε το περβάζι του τζακιού. Αγοράστε φτηνά καδρόνια, γυαλίστε τα λίγο με γυαλόχαρτο για να φύγουν οι σκλήθρες και περάστε τα με κάποιο λούστρο. Κολλήστε τα με απλή σιλικόνη επάνω στα τσιμέντα.
13) Στοκάρετε το σημείο επαφής της γυψοσανίδας με τον τοίχο για να φαίνεται ωραία και βάψτε την γυψοσανίδα και τα μπαλωματάκια με το πλαστικό χρώμα του δωματίου ή με ότι άλλο χρώμα προτιμάτε. Εναλλακτικά μπορείτε να κολλήσετε πηχάκια από ξύλο για να καλύψετε τις ενώσεις και να δώσετε άλλη χάρη στην κατασκευή.
Συγχαρητήρια!
Είσαστε κάτοχος ενός τζακιού που θα καίει πολύ λιγότερα ξύλα από πριν, θα ζεσταίνει πολύ περισσότερο, αφού καταναλώνει το ένα δέκατο του αέρα που καταναλώνει το ανοιχτό τζάκι και το καλύτερο από όλα ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ να ανοίξετε τρύπα για να μπαίνει αέρας από έξω!
Επίσης θα μπορείτε «να πουλάτε μούρη» ότι το φτιάξατε μόνος σας!
Στην παρακάτω εικόνα βλέπετε το τελικό αποτέλεσμα. Οι αριθμοί αντιστοιχούν σε αυτήν και στην προηγούμενη.
Πρόκειται για την ιδιοκατασκευή που εμπνεύστηκα και έκανα μόνος μου (τώρα πουλάω μούρη!). Ο «κρύος» αέρας περνάει γύρω από την μαντεμένια εστία και τον ανοξείδωτο σωλήνα και βγαίνει καυτός από τις θυρίδες (3). Τόσο καυτός ώστε δεν μπορείς να τις αγγίξεις. Ακόμα και η πρόσοψη από γυψοσανίδα ζεσταίνεται σχεδόν στους σαράντα βαθμούς Κελσίου και ακτινοβολεί με μια ωραία απαλή ζέστη. Σε κάποιο ύψος έβαλα μία δεύτερη γυψοσανίδα λοξά (4) για να «κόβω» τον αέρα και να τον εμποδίζω να βγαίνει κοντά στο ταβάνι. Ο χλιαρός αέρας βγαίνει από την θυρίδα 1.
Το τζάκι κόστισε έναν χρόνο πριν από την κρίση (τότε που όλα ήταν πολύ πιο ακριβά) 700 ευρώ ΟΛΑ ΤΑ ΥΛΙΚΑ.
Για μικρολεπτομέρειες πχ πως κόβεται η γυψοσανίδα ή πως θα συνδέσετε την ανοξείδωτη καμινάδα μπορείτε να ρωτήσετε εκεί που θα αγοράσετε τα υλικά.
Επίσης μην ακούσετε κανέναν και ανοίγετε τζάμπα τρύπες στον τοίχο, Προσωπικά είχα κάνει θυρίδα για φρέσκο αέρα από έξω. Φέτος όμως την τάπωσα τελείως, γιατί δεν την χρησιμοποίησα ποτέ. Η μόνη περίπτωση να ανοίξετε λίγο κάποια πόρτα ή παράθυρο είναι όταν δουλεύετε τον αποροφητήρα. Μόνο τότε το τζάκι σας μπορεί να βγάλει καπνό στο δωμάτιο.
Ξεκινήστε. Φυσικά είναι ευκολότερο να κάνετε την δουλειά καλοκαίρι. Μην φοβηθείτε την εργασία με τα υποτυπώδη εργαλεία που χρειάζονται. Πρέπει να βγείτε από την νεοταξική μακαριότητα του εκπαιδευμένου ανειδίκευτου. Πρέπει να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε το μυαλό σας.
Στην τρίτη ανάρτηση θα σας δείξω πως καθαρίζει το τζάμι της εστίας με νερό, χαρτί και στάχτη.